0.2 ℃
Tijdens de actiedagen werden afspraken gemaakt met prostituees, die veelal illegaal in de prostitutie werken. De meerderheid van de gecontroleerde personen tijdens de acties kwam uit Latijns-Amerika. Zij komen vaak via Spanje naar Nederland om in het illegale circuit geld te verdienen. Een deel van hen is slachtoffer van uitbuiting of mensenhandel. ‘Het doel van de actie is om informatie te verzamelen over de netwerken die achter de seksuele uitbuiting van deze sekswerkers zitten,’ zegt Joost van Cleef, Operationeel Specialist C bij Team Mensenhandel en Migratiecriminaliteit Oost-Brabant. ‘We gingen in gesprek met de vrouwen. Als we signalen krijgen dat er sprake is van dwang, kan dat duiden op mensenhandel.’
Bewijzen van uitbuiting
De controles waren niet alleen gericht op de sekswerkers zelf. ‘De actie was ook gericht tegen de mensen om de vrouwen heen: bijvoorbeeld beveiligers en mensen die helpen met het plaatsen van de advertenties. Vaak zijn die ook betrokken bij organisatie van illegale prostitutie en dus mogelijk mensenhandel,’ zegt Van Cleef. ‘De vrouwen van wie het vermoeden bestaat dat ze worden gedwongen, daar wordt nader onderzoek naar verricht en wordt hulpverlening. Ook hebben politiemedewerkers hun telefoons in beslag genomen. Daarop staan mogelijk bewijzen dat de sekswerkers worden uitgebuit.’
‘Met deze landelijke actie geven we als politie een duidelijk signaal aan de slachtoffers én de uitbuiters: jullie zijn bij ons in beeld,’ zegt Laura van der Wal projectleider landelijke mensenhandelinterventies. ‘We hopen dat hier een preventieve werking van uit gaat. Slachtoffers van mensenhandel durven vaak niet met de politie te praten. Door de telefoons in beslag te nemen, verspelen we vertrouwen. Maar op de telefoons kunnen we mogelijk wel bewijs vinden dat iemand wordt uitgebuit. Het is een tactische keuze.’
Expertisecentrum
De in beslag genomen telefoons en andere gegevensdragers worden onderzocht binnen de eenheid en door specialisten van het Expertisecentrum Mensenhandel Mensensmokkel (EMM) voor een landelijk beeld van de netwerken. Het EMM is een samenwerking van politie, Marechaussee, de Arbeidsinspectie, de Immigratie- en Naturalisatiedienst en het Openbaar Ministerie. Doel is om de criminele netwerken rond deze vorm van illegale prostitutie in kaart te brengen en een halt toe te roepen.
Completer beeld
Het is de eerste keer dat alle betrokken regionale teams van de politie op deze manier gezamenlijk te werk gaan. Ook in de voorbereiding hebben de teams landelijk samengewerkt. ‘Door landelijk de pijlen te richten op deze netwerken, krijgen we een vollediger beeld,’ legt Van der Wal uit. ‘Als het in een regio in Nederland te heet onder de voeten wordt, verplaatsen deze netwerken hun werkgebied naar een ander deel van het land. Op deze manier krijgen we er meer grip op. Ook werken we samen met Europol. Dit speelt niet alleen in Nederland.’
Mensenhandel is een lastig onderwerp om te onderzoeken. Uit angst voor represailles durven slachtoffers in de meeste gevallen niet met de politie te praten en houden ze de schijn op dat er niets aan de hand is. Politiemedewerkers zijn alert op signalen die kunnen duiden op mensenhandel en kunnen altijd advies inwinnen bij politiecollega’s die gespecialiseerd zijn in dit onderwerp.
Nieuwe wijze van aangifte
Om voor slachtoffers van seksuele uitbuiting de drempel te verlagen om aangifte te doen, heeft het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel in opdracht van de politie samen met het Openbaar Ministerie en de rechtspraak eraan gewerkt om dit proces minder belastend te maken. De nieuwe werkwijze is getest tijdens een pilot en wordt binnenkort landelijk ingevoerd. Speerpunt daarbij is dat slachtoffers zich veilig moeten voelen. Als zij zich niet bij de politie durven te melden, blijven de mensenhandelaren buiten schot. Dat is onacceptabel.
