ARNHEM - In september 2024 staat regio Arnhem uitgebreid stil bij de herdenking van de Slag om Arnhem, 80 jaar geleden. Hiervoor worden tal van evenementen en herdenkingen georganiseerd onder de noemer: Airborne Region. Gemeenten Arnhem, Ede, Renkum en Overbetuwe en initiatief-nemers uit de regio ontvangen een bedrag van € 674.756 om het verleden levend te houden voor komende generaties.


De Slag om Arnhem 
Voor regio Arnhem verliep de bevrijding anders dan in andere gebieden in Gelderland. Met Operatie Market Garden (in september 1944) werden Nijmegen en de omliggende omgeving al bevrijd. Arnhem bleek alleen een brug te ver. Na de hevige gevechten in en rondom Arnhem werden de inwoners door de Duitse bezetter gedwongen om hun woonplaats te verlaten. Uiteindelijk werd Arnhem pas in april 1945 bevrijd. 

Herdenken 
Bij de Slag om Arnhem sneuvelden veel Britse en Poolse soldaten, die streden voor onze vrijheid. Het is belangrijk om deze en andere veteranen te eren. Dat gebeurt op verschillende plekken en manieren in Gelderland. Hierbij spelen vrijwilligers een belangrijke rol.


Het is belangrijk om vrijheid te vieren, maar ook om te herdenken.

Dat is niet vanzelfsprekend, vrijwilligers zijn hierbij van onschatbare waarde. Zonder hen is het niet mogelijk om stil te staan bij ons verleden en door te geven aan volgende generatie die uit deze geschiedenis ook weer lessen uit kunnen trekken.

Peter Drenth

Gedeputeerde vrijheid

Ontroerende momenten

De traditie van herdenken en eren, gaat diep in de Airborne Region. Ook kinderen en jongeren zijn hier actief bij betrokken. Zo leggen zij tijdens de herdenkingsceremonie bloemen op de militaire erebegraafplaats in Oosterbeek. Op deze begraafplaats liggen 1.750 geallieerde soldaten begraven. Dit is altijd een ontroerend moment voor de veteranen, ambassadeurs en andere aanwezigen. Naast de commissaris van de Koning, Henri Lenferink, woont ook de zus van Koning Charles, her Royal Highness Princess Anne, de herdenkingsceremonie in Oosterbeek bij.

Daarnaast is er door kinderen een 'Kinderkrant' samengesteld. In deze krant is te lezen hoe de oorlog zijn sporen heeft achtergelaten in de Airborne Region. Een krant met belevingsverhalen: 11 kinderen interviewen bewoners over hun ervaringen tijdens de oorlog. Zij vertellen over het schuilen bij een bomalarm en het vluchten uit de stad. Door kinderen te betrekken maken we naoorlogse generaties bewust van de waarde van vrijheid.

Burgemeester Marcouch stelde de kinderen de vraag: ''Hoe moeten wij dat doen, de vrede bewaren?" Hierop antwoorde Naomi: Door aardig tegen elkaar te zijn en geen geweld te gebruiken wanneer je het niet eens bent met elkaar.

Activiteiten in de regio

In september staat een uitgebreid aanbod van activiteiten rondom de Slag om Arnhem centraal. Denk aan herdenkingsceremonies, vredesoptochten, festivals en de wandelestafette 'Vrijheidspad' om de geschiedenis levendig te houden. Belangrijke gebeurtenissen worden groots herdacht voor de Gelderse inwoners.

Op 21 september is de Airborne Luchtlanding en Herdenking op de Ginkelse Heide. Er is een uitgebreid programma in de lucht en op het terrein. Zoals luchtlandingen door parachutisten, historische vliegtuigen en verhalen van veteranen. Er is ook een plechtige herdenking. Tijdens deze herdenking is ook Koning Willem-Alexander aanwezig. Hij legt de eerste krans bij het Airborne monument. Daarna ontmoet hij enkele veteranen, die deelnamen aan Operatie Market Garden in 1944. Het advies is om niet met de auto te komen, maar met de fiets of het OV. Lees hier meer over de bereikbaarheid.

Tijdens Bridge to Liberation in Arnhem op 20 september wordt er aan de voet van de historische John Frostbrug stilgestaan bij 80 jaar vrijheid. Op een drijvend podium, met groot scherm en de brug op de achtergrond, treden verschillende artiesten op. Daarnaast deelt veteraan Max Wolff zijn persoonlijke herinneringen aan de bevrijding van Europa.

Ook de Poolse soldaat krijgt aandacht

Ongeveer 1.000 Poolse soldaten zijn afgezet in de omgeving van Arnhem, tijdens Operatie Market Garden. Vanuit Driel probeerden soldaten van de Poolse Onafhankelijke Parachutistenbrigade de Britten te bevrijden, uit hun moeilijke posities in Oosterbeek en Arnhem. Door een tekort aan gereedschap, wat ook vaak beschadigd was, verliep dit heel stroef. Hierbij zijn veel Poolse soldaten gesneuveld. Dankzij de inzet van de Poolse soldaten zijn uiteindelijk de laatste Britse soldaten uit Oosterbeek weggekomen, om terug te keren naar huis.

Het dorp Driel staat uitgebreid stil bij deze historische gebeurtenissen, wat op veel belangstelling uit Polen kan rekenen. Zo is er een Poolse picknick op het Polenplein en een Poolse herdenkings-mis. Daarnaast sparen jongeren massaal plaatjes bij de lokale supermarkt van Poolse soldaten voor het speciale foto-verzamelboek.

Verder zijn er deze week overdag nog verschillende activiteiten. En is er een pop-up museum, informatiecentrum en terras in Driel geopend. 

Op zaterdag 21 september is in Driel de plechtige herdenking om 15.00 uur, in aanwezigheid van de commissaris van de Koning Henri Lenferink, gedeputeerde Peter Drenth en de Poolse ambassadeur Margareta Kassangana.

Er is een uitgebreid programma samengesteld door 'Stichting Driel-Polen'.

Ga voor een een overzicht van alle activiteiten in Arnhem en omgeving naar de website van de Airborne Region. Meer informatie over wat er te doen is, in de hele provincie staat op: Vrijheid in Gelderland. Die site is opgezet door : ‘80 jaar Vrijheid’, van provincie Gelderland. Zo slaan we een brug tussen verleden en heden, in een tijd waarin duidelijk is dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Door te leren van het verleden, kunnen we het heden én de toekomst beter begrijpen.